Op het platteland wordt de strijd niet alleen gevoerd met modder aan je laarzen, maar ook met stapels papierwerk. Boer Jan kan daarover meepraten. Terwijl de meeste mensen zich zorgen maken over een lekke band of een vergeten boodschappenlijstje, ligt Jan ’s nachts wakker met één vraag: hoeveel van mijn schapen leven er morgen nog? En als een wolf er weer eentje te pakken heeft, mag hij vervolgens bewijzen dat het niet de buurkat was.
“Het is niet normaal meer,” zegt Jan met vermoeide ogen. “Elke keer als het gebeurt, voelt het alsof een deel van jezelf verloren gaat.”
De bureaucratische jungle is erger dan de wolven
In theorie lijkt de oplossing simpel: er zijn vergoedingen voor schade door wolven. Maar in de praktijk voelt het alsof Jan eerst een wolf zelf moet interviewen voordat hij zijn geld krijgt. “Ik moet bewijzen dat een wolf verantwoordelijk is, anders krijg ik niets,” vertelt hij. “Dan sturen ze iemand om DNA af te nemen van een half opgegeten schaap. Serieus, hoe moeilijk wil je het maken?”
De vergoeding dekt bovendien nauwelijks de kosten. “Het is alsof je een deuk in je auto hebt en ze alleen de lak willen bijwerken,” zucht hij. De emotionele tol is al helemaal niet in cijfers uit te drukken.
De kloof tussen stad en platteland
Wat Jan misschien nog wel meer frustreert dan de wolven zelf, is het gebrek aan begrip vanuit de stad. “Mensen denken dat we hier op het platteland gewoon een hek kunnen neerzetten en klaar. Maar zo werkt het niet. Het is geen dierentuin.”
De overheid komt met oplossingen zoals waakhonden en hekken, maar volgens Jan zijn die niet altijd haalbaar. “Een hek is leuk, maar als je honderden hectares hebt, moet je eigenlijk eerst de Loterij winnen.”
Een persoonlijke strijd
Elke aanval blijft Jan bij. De eerste keer dat hij de resten van een verscheurd schaap vond, is een beeld dat hij nooit meer vergeet. “Je voelt woede, verdriet… alles tegelijk. Alsof iemand je huis is binnengekomen en iets kostbaars heeft meegenomen.”
Toch is Jan niet uit op wraak. “Niemand zegt dat we de wolven moeten uitroeien,” legt hij uit. “Maar als ze mijn land betreden en een bedreiging vormen, moet ik ze kunnen verwijderen, net zoals je een inbreker uit je huis zou zetten.”
De stille belofte van een boer
Terwijl de zon langzaam ondergaat over zijn erf, loopt Jan nog een laatste rondje langs zijn schapen. Elke avond hetzelfde ritueel, dezelfde zorgen. “Als de overheid niet handelt, moet ik het zelf doen. De veiligheid van mijn dieren komt op de eerste plaats.”
Jan hoopt op rechtvaardige en haalbare maatregelen die boeren niet laten verdrinken in procedures. “We willen geen medelijden, we willen gewoon oplossingen die werken.”
Tot die tijd blijft hij waken. Niet alleen voor zijn schapen, maar ook voor een toekomst waarin boeren serieus worden genomen. Want één ding is zeker: als de overheid niet verandert, verandert Jan wel — en hij is vastberaden om niet de eerste te zijn die opgeeft.
